شهری مدرن به نام اکباتان - وبلاگ ورزشی ها

به گزارش وبلاگ ورزشی ها، سمیرا باباجانپور -خبرنگار: اینجا را آمریکایی ها نساختند. 41 سال پیش وقتی نخستین بلوک شهرک اکباتان یعنی بلوک C2 به فروش رسید و شهروندانی از نقاط مختلف تهران در آن ساکن شدند رحمان گلزار شبستری نفس راحتی کشید و لبخند به لب از اینکه توانسته بود نخستین شهرک مدرن و مجهز ایران را بسازد خدا را شکر می کرد.

اکباتان را یک ایرانی ساخت. رحمان گلزار شبستری این روزها 90 سال عمر دارد و سال هاست در خارج از کشور زندگی می نماید. پروژه ساخت شهرک اکباتان آنقدر بزرگ و منحصربه فرد بود که همان سال ها مجله تایم با تیتر هر یک ساعت یک خانه مطلبی در ستایش از این پروژه چاپ کرد. اکباتان نخستین شهرکی بود که با سازه های پیش ساخته اما مدرن و استاندارد در کشور ساخته شد. 41 سال پیش بلوک C2 به عنوان نخستین بلوک شهرک به خریداران تحویل داده شد. اهالی قدیمی شهرک اکباتان هر سال این روز را گرامی می دارند و در یک دورهمی محبت آمیز خاطرات آن روزها را مرور می نمایند.

مقاومت در مقابل زلزله تا 9 ریشتر، فضای سبز بسیار وسیع، نورگیری کاملاً کافی و شوتینگ زباله و پله های مخصوص فرار و ده ها استاندارد دیگر، اکباتان را از بقیه ساختمان های تهران و حتی ایران متمایز نموده است. استانداردهایی در ساخت وساز که باعث شده است کارشناسان شهرسازی عمر مفید شهرک را 300 سال تخمین بزنند. آپارتمان هایی که به گفته اهالی قدیمی وقتی وارد آنها شدند تنها باید یک لامپ به سقف آویزان می کردند و یک چمدان رخت و لباس با خود می آوردند. چون همه امکانات خانه کامل بود.

خانه ای مبله که در برخی از آپارتمان هایش یخچال و گاز و شیرآلاتی که مارک اکباتان روی آن درج شده بود به چشم می خورد. ربابه طایفه تبریزی دبیر شورایاری محله اکباتان که سال هاست در این شهرک زندگی می نماید معتقد است اکباتان را قبل از هر مشخصه ای باید یک شهرک فرهنگی معرفی کرد. او می گوید: درست است که 50 سال از شروع پروژه اکباتان می گذرد و 41 سال است که بلوک ها به اهالی تحویل داده شده است اما از همان سال های اولیه به دلیل فرم ساختمان ها و شکل و شمایل آپارتمان ها قشری خاص در این شهرک ساکن شدند.

شهرکی مدرن و شیک در غربی ترین نقطه پایتخت ساخته شد. آن سال ها این بخش از پایتخت آنقدرها پررونق نبود. با این حال کسانی که این شهرک را برای زندگی انتخاب کردند دنبال یک سبک زندگی متفاوت و خاص بودند. همین اندیشه باعث شد تا جمعیتی دورهم جمع شوند که به تعاملات اجتماعی و مشارکت های جمعی در کنار فعالیت های فرهنگی و هنری اهمیت زیادی می دادند. مسلماً حضور ده ها بازیگر و هنرمند و نویسنده در این شهرک بی دلیل نیست.

تبریزی از تشکیل انجمن های اجتماعی و فرهنگی محلی نام می برد و می گوید: مردم اکباتان یاد گرفته اند که برای رسیدن به اهدافشان باید با یکدیگر مشارکت نمایند و همین نگاه زمینه ساز تشکیل بسیاری از انجمن ها و تشکل های مردمی شده است که در زمینه های مختلف هنری، فرهنگی، زیست محیطی، درمانی و ورزشی فعالیت می نمایند.

• جایی برای ورزش های مدرن

وجود 2 باشگاه ورزشی بزرگ پاس و راه آهن برای اهالی اکباتان غنیمت بزرگی است. همین 2 باشگاه باعث شده است تا فعالیت های ورزشی در این شهرک شکل و شمایل متفاوتی به خود بگیرد. اگرچه مدیریت این باشگاه ها خصوصی است، طی تعاملاتی که شورایاری و هیئت مدیره شهرک با مدیران باشگاه های پاس و راه آهن داشته اند اهالی می توانند از امکانات این فضاهای ورزشی با قیمت مناسب استفاده نمایند.

همچنین راستاهای سلامت در بین بلوک های شهرک فضاهای خوبی برای پیاده روی ایجاد نموده است. فضای سبز و درختان بلندبالا این فضا را بسیار دلنشین نموده است. اهالی نام راستا سلامت را برای این پیاده راه های سبز انتخاب نموده اند. جوانان اکباتانی در ورزش های مدرن مثل پارکور تبحر خاصی دارند. جالب است که ورزش پارکور برای نخستین بار در بین نوجوانان و جوانان محله اکباتان رواج پیدا کرد.

پارکور یعنی عبور از موانع در سریع ترین زمان ممکن با استفاده از آسان ترین و ساده ترین شیوه حرکتی. پارکور در اکباتان مدعی زیاد دارد. به همین دلیل به راحتی نمی توان گفت که این ورزش از چه سالی در شهرک اکباتان شروع شده است. در اکباتان کلاس های آموزشی و مسابقات جذاب پارکور برای علاقه مندان برگزار می گردد. دی سال 1396 نخستین پیست پارکور در این شهرک ساخته شد تا جوانان بتوانند در فضای استانداردی این ورزش را دنبال نمایند.

• خالق دیوارنگاره های فانتزی

حضور هنرمندان و چهره های هنری در این شهرک بی دلیل نیست. اهمیت دادن اهالی به هنر را می توان از برگزاری نمایشگاه ها و گالری های کوچک محلی فهمید. نگارخانه های محلی در فضاهای عمومی و بخش مشاء ساختمان ها مخاطبان زیادی دارد. شما در اکباتان نه تنها می توانید آثار منحصربه فرد هنری را ببینید بلکه این امکان برایتان وجود دارد که از نقاشی های دیواری یا همان گرافیتی های معروف هم بازدید کنید. در بین بلوک های شهرک روی دیوارهای سیمانی، طرح ها و نقاشی های گرافیتی چشم بیننده را خیره می نماید. خالق این تصاویر جوانان خوش ذوق اکباتانی هستند.

• محله تئاتر و سینما

سیروس همتی، بازیگر و نمایشنامه نویس، وقتی از اکباتان صحبت می نماید می گوید: اکباتان را دوست دارم چون می توان در سکوت و آرامش آن یک نمایش خوب و دیدنی را روی صحنه برد. همتی که سال ها تجربه حضور در گروه تئاتر آتیلا پسیانی در شهرک اکباتان را دارد می گوید: در این شهرک گروه های تئاتری زیادی فعال هستند. استادان بازیگری و نمایشنامه نویسی، برنامه های فوق العاده ای در اینجا برگزار می نمایند. سبک معماری و آپارتمان های اکباتان از یک طرف و فرهنگ و منش ساکنان بارها دست مایه سوژه فیلم های مختلف شده است.

• طلوع نویسندگان جوان در شهرک

اگر اکباتان را محلی برای گردهمایی بزرگ نویسندگان جوان بنامیم بیراه نگفته ایم. اواخر بهمن97 از 40 نویسنده جوان منطقه قدردانی شد که بیش از 80 درصد این نویسندگان ساکن شهرک اکباتان هستند. هوشنگ هموطن سرپرست گروه طلوع نویسندگان جوان می گوید: سال گذشته تصمیم گرفتیم برای حمایت از نویسندگان جوان محله این گروه را تشکیل دهیم. گروهی که نویسندگان جوان را به نوشتن ترغیب می نماید و کتاب هایشان را رایگان چاپ می نماید. هموطن می گوید:

فرقی نمی نماید کتاب ها در چه زمینه ای نوشته شده باشد. همه موضوعات فرهنگی، اجتماعی، زیست محیطی و علمی را چاپ می کنیم. خوشبختانه تا امروز 40 کتاب چاپ شده است و تصمیم داریم سال آینده این تعداد را به 114 برسانیم. تعدادی از استادان و نویسندگان ساکن شهرک اکباتان هم با برگزاری کلاس های آموزش نویسندگی ما را یاری می نمایند. سال 1395 نیز شهرک اکباتان میزبان جوانانی بود که نخستین انجمن نویسندگان خاطرات شهدا را تشکیل دادند. این گروه با سرپرستی سعید رهنما راه اندازی شد و جوانان محله تصمیم دریافتد کتاب زندگینامه شهدای محله شان را بنویسند. با شروع این طرح جوانان محله های بیمه و آپادانا نیز به انجمن پیوستند.

• حامیان سلامت سالمندان

جمعیت اکباتان رو به سالمندی می رود. علی قربانی مدیر محله شهرک اکباتان می گوید: جمعیت ساکن شهرک اکباتان که روزگاری بیشتر از کارمندان و فرهنگیان بودند به سن بازنشستگی رسیده اند و در نتیجه جمعیت محله کم کم به سمت سالمندی پیش رفته است. انجمن حامیان سلامت سالمند سال هاست با هدف حمایت و یاری به سالمندان راه اندازی شده است. برنامه های مختص به سالمندان و مسائل دوران سالمندی در قالب انجمن ها و کانون های محلی در اکباتان صندلی ویژه ای دارند و مخاطبان زیادی جذب نموده اند. انجمن آلزایمر ایران که در حال حاضر صندلیی بین المللی دارد و در حوزه های مختلف ملی و جهانی در مورد بیماری آلزایمر فعالیت می نماید به همت اهالی همین شهرک شروع به کار کرد.

• نشریه همشهرکی تا هفته نامه شهر ما

اینکه یک نشریه محلی به نام شهر ما در شهرک اکباتان بیش از 28 سال سابقه چاپ داشته باشد عجیب نیست چون در این شهرک اهالی به تعاملات اجتماعی و مشارکت و اطلاع رسانی اهمیت می دهند. حضور نویسندگان و به خصوص روزنامه نگاران معروف در این شهرک باعث شده است تا نشریه محلی صندلی ویژه ای در شهرک داشته باشد. نشریه شهر ما بیش از 28 سال است که با مدیریت احمد صفایی فر چاپ می گردد. با تحولات رسانه و رشد شبکه های مجازی، سایت ها و صفحه های مجازی زیادی اخبار و رویدادهای محله را نشر می دهند. دکتر علی اکبر قاضی زاده نویسنده و استاد روزنامه نگاری که از سال 1364 در این شهرک زندگی می نماید سال 71 یک نشریه محلی در اکباتان راه اندازی کرد.

او در خاطراتش از شهرک اکباتان می گوید: برای نخستین بار اصطلاح همشهرکی را در این نشریه به کار بردم و یک نشریه همشهرکی برای اهالی اکباتان راه اندازی شد. در این دوران تجربیات حیرت انگیزی کسب کردم. این نشریه همشهرکی که به صورت رایگان با حمایت فردی دلسوز چاپ می شد بسیار خواننده داشت.

من در روزنامه به این اندازه مورد توجه قرار نگرفتم که در این نشریه محلی قرار گرفتم. بسیاری از مسائلی را که مردم با آن روبه رو بودند در این نشریه منعکس می کردم. برای مثال ستون طنزی راه انداخته بودم و شخصیتی ساخته بودم و معضلات آپارتمان نشینی را به طنز می کشیدم. موضوعاتی مثل سیر سرخ کردن، بردن زباله، گذاشتن کفش جلو در و دعوت مهمان و ایجاد مزاحمت برای همسایه ها را دستمایه کارم قرار می دادم. باور کنید بلافاصله بعد از چاپ و توزیع نشریات در ورودی بلوک ها و مجتمع ها زنگ تلفن به صدا در می آمد و هم تشکر می شد و هم سوژه برای شماره های بعدی داده می شد. من تجربه ارتباط مستقیم و بی واسطه را در نشریه محلی به خوبی در این نشریه کسب کردم.

• هر بلوک یک کتابخانه

16 سال پیش اهالی اکباتان تصمیم دریافتد برای جبران کمبود فضاهای فرهنگی در شهرک طرح هر بلوک یک کتابخانه را راه اندازی نمایند. شروع این طرح در بلوک 2 فاز 2 شهرک جرقه خورد و نخستین کتابخانه محلی در این شهرک شکل گرفت. زهرااعلایی بانویی که سال هاست مدیریت این کتابخانه را برعهده دارد می گوید: تصمیم گرفتیم طبقه زیرین بلوک ها را که فضایی خالی و بدون استفاده بود به کتابخانه تبدیل کنیم. این طرح در اکثر بلوک های شهرک اجرایی شد اما در حال حاضر مجهزترین و فعال ترین کتابخانه ما با 100 عنوان کتاب فعال است.

او در ادامه می گوید: اینجا تنها یک کتابخانه نیست بلکه محفلی فرهنگی است. سعی نموده ایم توانمندی هایمان را به طور رایگان به اشتراک بگذاریم. زنان خانه دار مدیریت کتابخانه را برعهده دریافتد و حالا در 2 شیفت صبح و بعدازظهر کتابخانه فعال است. کتابخانه 500 نفر عضو دارد و حق عضویت یک ساله اش 10 هزار تومان است. اعضا می توانند هفته ای 2 کتاب امانت ببرند. از طرفی چون چهره های فرهنگی و هنری زیادی در اکباتان زندگی می نمایند سعی نموده ایم از این چهره ها در برنامه هایمان استفاده کنیم. جلسات نقد و آنالیز کتاب می گذاریم و از نویسنده ها دعوت می کنیم.

• حسین کرد رئیس هیئت مدیره اکباتان
• مگامال ها آرامش اکباتان را دریافتد

خلاقیت و دانایی طراح اکباتان باعث شده است تا هر شهروندی که چشمش به ساختمان ها و بافت شهری محله می افتد به خلاقیت و ذوق معمار و طراح پی ببرد. اگر روزی اکباتان با امکانات مناسب و برنامه ریزی دقیق ساخته شد و ساختمان هایی با عمر مفید 300 سال قد راست کرد، امروز باید از بزرگ ترین و مدرن ترین شهرک خاورمیانه به نیکی حمایت کرد. این روزها حال و احوال اکباتان خوب نیست. اینجا زمانی دنج و ساکت و آرامش بخش بود که واژه شهرک برای آن معنا داشت. با حضور مراکز بزرگ تجاری همچون مگامال و سالن های سینما دیگر اکباتان آرامش گذشته را ندارد. اینجا چند سالی است که به محل آلودگی های بصری و صوتی و ترافیکی تبدیل شده است.

گذشته نه چندان دور به دلیل آرامش و امنیت در شهرک کمتر کسی حاضر به ترک آن بود. اما 15 سالی است که پروژه های نیمه کاره و مغایر با موقعیت مسکونی شهرک ارمغانی به جز ریزگرد و گردوغبار برای ساکنان آن نداشته است. احداث بیمارستان تخصصی باروری بدون در نظر دریافت نیازهای درمانی شهرک، ایجاد پردیس دانشگاهی و ساخت واحدهای تجاری با جانمایی نامناسب دردسرهای زیادی برای اهالی ایجاد نموده است. باید امیدوار بود شهرک اکباتان با توجه ویژه مدیریت شهری روزهای خوشی را تجربه کند و ساکنانش بار دیگر از این شهرک به عنوان شهرک دنج و آرام یاد نمایند.